Market Alışverişi ve Tüketici Davranışları Üzerine Uzmanların Uyarıları

Her ne kadar market alışverişi günlük rutinlerimizden biri olsa da, aslında içinde pek çok strateji barındırıyor. Uzmanlara göre, ürünlerin raflardaki konumları bile alışveriş alışkanlıklarımızı önemli ölçüde etkileyebiliyor ve uzun vadede bütçemizi olumsuz etkileyebiliyor.

Tüketici davranışları konusunda uzmanlar, göz hizasında bulunan ürünlerin insanların tercih etme olasılığının daha yüksek olduğunu belirtiyor. Ancak bu ürünler genellikle daha pahalı markalara ait olabilir. Eğer gerçekten uygun fiyatlı ürünleri arıyorsanız, biraz eğilip alt raflara bakmanız gerekebilir.

Uzmanlara göre, marketlerde göz hizasına yerleştirilen ürünler tüketicileri daha çok cezbetmekte ve dolayısıyla daha fazla satışa yol açmaktadır. Ancak bu alanlar genellikle yüksek fiyatlı markalara ayrılmış durumda. Uygun fiyatlı alternatifler genellikle daha alt raflara konumlandırılıyor.

Bu taktiksel yerleştirme stratejisi, “planogram” adı verilen bir sistemin bir parçasıdır. Planogram, ürünlerin satış potansiyelini artırmak amacıyla raflara yerleştirilmesini ifade eder. Nottingham Üniversitesi’nden Profesör Graham Kendall, göz hizasının aynı zamanda alışveriş seviyesi olduğunu ve tüketicilerin en çok fark ettiği ve erişebildiği bölge olduğunu belirtiyor. Bu nedenle, bu bölgelere genellikle daha pahalı ürünler yerleştiriliyor.

Market alışverişi sırasında ne kadar eğildiğinizi veya bir ürüne uzandığınızı fark ettiğinizde, bu sistemin sizi nasıl yönlendirdiğini daha net bir şekilde görebilirsiniz. Raflardaki yerleşim sadece yatay değil, dikey düzlemde de önemlidir. Reyonun önündeki ürünlerin daha az satması da aynı prensibe dayanmaktadır. Çünkü bir müşterinin karar vermesi için belli bir zaman gerekmektedir.

Amaç: Daha Fazla Harcamaya Yönlendirmek

Bu tür taktiklerin temel amacı, tüketicileri daha fazla harcamaya teşvik etmektir. Raf düzeni yanında, ürünlerin genel mağaza içindeki yerleşimi de bu stratejinin bir parçasıdır. Örneğin temel ihtiyaç ürünleri genellikle mağazanın en arkasında yer alır ve birbirlerinden uzak konumlandırılır. Bu durum, tüketicilerin temel ihtiyaçlar için mağaza içinde daha fazla zaman geçirmesine ve diğer ürünleri satın almalarına olanak sağlar.

Parlak tabelalar, cazip indirim stantları, özel ürünlerin reyon sonlarına yerleştirilmesi ve sezonluk kampanyalar da bu stratejinin bir parçasıdır. Tüm bu unsurlar, alışveriş sürecini etkileyerek planladığınızdan fazla harcama yapmanıza neden olabilir.

Bu tür manipülasyonlardan kaçınmanın en etkili yolu, alışverişe çıkmadan önce bir liste hazırlamak ve mümkün olduğunca bu listede kalmaktır. Böylece gereksiz ürünlerden kaçınabilir ve bütçenizi daha kontrollü bir şekilde yönetebilirsiniz.